Program wychowawczy Publicznego Przedszkola Samorządowego Nr 1 w Jaworzu

„Zdrowi i bezpieczni –

to znaczy szczęśliwi”

Konieczność opracowania i realizowania programu wychowawczego przedszkola wynika nie tylko z przepisów prawa oświatowego, ale również z potrzeby przygotowania dziecka do uczestnictwa w życiu społecznym.

Przedszkole nie stanowi jedynego kręgu oddziaływań wychowawczych, aktywnie współdziała z rodzicami dziecka, ponieważ to rodzice są współodpowiedni za proces wychowawczy i powinni akceptować koncepcję wychowawczą przedszkola.

Program wychowawczy nie jest dokumentem zamkniętym, ulega zmianom wraz ze zmieniającą się rzeczywistością. Jest zapisem swoistych oczekiwań

i przewidywań dotyczących efektów wychowania. Podlega on również monitorowaniu, czyli systematycznej i rozciągniętej w czasie obserwacji sposobów realizacji przyjętych w programie celów i zadań wychowawczych. Zadanie to należy do dyrektora przedszkola, nauczycieli i rodziców.

Zadania przedszkola, jako środowiska wychowawczego:

• zbadać oczekiwania rodziców w zakresie metod wychowawczych,
• poznać i stosować metody skutecznego oddziaływania wychowawczego,
• systematycznie przeprowadzać zajęcia profilaktyczno-edukacyjne uczące dzieci, jak radzić sobie w trudnych sytuacjach oraz chroniące je przed niebezpieczeństwem,
• zapewnić opiekę nad psychosomatycznym rozwojem dziecka,
• przygotować dziecko do życia w społeczności przedszkolnej i środowiskowej,
• współdziałać z instytucjami oraz specjalistami w celu otoczenia opieką i terapią dzieci dotkniętych przemocą,
• współdziałać z rodzicami, wykorzystując skuteczne środki komunikacji interpersonalnej dla wspólnego rozwiązywania problemów,
• wspierać działania wychowawcze rodziców, integrować oddziaływania wychowawcze własne, rodziny i środowiska,
• prowadzić dostosowane do możliwości dzieci formy wyrabiające asertywność, poczucie własnej wartości, umiejętności słuchania innych i skutecznej komunikacji międzyludzkiej,
• stosować system wzmacniania pozytywnych zachowań dzieci,
• uczyć tolerancji i akceptacji inności.

Zadania nauczyciela wynikające z procesu wychowania:

• kreować sytuacje, w których dziecko aktywnie rozwija wszystkie sfery swojej osobowości,
• kształtować umiejętność nawiązania bliskiego i serdecznego kontaktu z innymi,
• pomagać dziecku w budowaniu pozytywnego obrazu własnego „ja”,
• rozwijać umiejętności radzenia sonie w sytuacjach trudnych, dokonywania wybory oraz przeżywania efektów własnych działań,
• wdrażać do zachowań społecznie akceptowanych,
• systematycznie poszerzać zakres swoich kompetencji wychowawczych,
• poznać środowisko wychowawcze dziecka, w szczególności oczekiwania rodziców wobec przedszkola,
• tworzyć bezpieczną dla dziecka atmosferę warunkującą zdrowie fizyczne i psychiczne,
• kształtować powszechnie uznane postawy zgodnie z wartościami: dobra, prawdy, piękna, miłości,
• stosować środki wychowawcze wzmacniające pozytywne zachowania dzieci,
• eliminować zachowania niepożądane,
• ściśle współdziałać z rodziną dziecka w celu ujednolicenia oddziaływań wychowawczych,
• wzajemnie wspierać swoje działania w ramach współpracy koleżeńskiej.

Zasady współpracy wychowawczej z rodziną dziecka:

• przekazywanie rodzicom rzetelnej informacji na temat postępów dziecka, jego zachowania i przyczyn ewentualnych niepowodzeń,
• zapewnienie rodzicom pomocy psychologiczno-pedagogicznej,
• okazywanie im pomocy w działaniach wychowawczych wobec dzieci i otrzymywanie od nich pomocy w działaniach podejmowanych przez nauczycieli,
• włączanie rodziców i innych członków rodzin do podejmowania działań na rzecz przedszkola,
• szerzenie wiedzy pedagogicznej wśród rodziców,
• poznanie sytuacji i warunków domowych dziecka oraz poznanie potrzeb opiekuńczo-wychowawczych dzieci.

CEL NADRZĘDNY

Celem głównym programu wychowawczego przedszkola jest stwarzanie warunków do pełnego rozwoju osobowego każdego z naszych wychowanków.

CELE SZCZEGÓŁOWE

• Kształtowanie podstawowych powinności moralnych np.: życzliwości, tolerancji, uczciwości, sprawiedliwości, odpowiedzialności.
• Tworzenie więzi uczuciowej z rodziną i środowiskiem, w którym dziecko wzrasta.
• Rozwijanie umiejętności polubownego rozwiązywania spraw konfliktowych i dochodzenia do kompromisu.
• Rozwijanie umiejętności rozróżniania dobra od zła.
• Uświadomienie złożoności otaczającego nas świata i czyhających zagrożeń.
• Uświadomienie dzieciom swoich praw i obowiązków.

KRYTERIA SUKCESU:

Dziecko:

-          dostrzega, rozumie potrzeby innych, akceptuje ich odmienność,

-          rozumie, przestrzega zasady zgodnego współżycia w grupie,

-          potrafi kulturalnie zwracać się do innych, używa zwrotów grzecznościowych,

-          ma poczucie własnej wartości, wiary we własne siły, możliwości, umiejętności,

-          potrafi nazywać, wyrażać, kontrolować swoje emocje,

-          wyraża swoje uczucia, potrzeby, oczekiwania, a także dostrzega je u innych,

-          potrafi argumentować swoje racje, oceny, odczucia,

-          zna, kultywuje tradycje rodzinne, lokalne, regionalne, narodowe,

-          ma świadomość przynależności narodowej: rozpoznaje godło, barwy narodowe, rozumie pojęcie – ojczyzna,

-          rozumie konieczność przestrzegania zasad zgodnego współżycia ze światem przyrody, przejawia postawy proekologiczne,

-          umie funkcjonować w środowisku zgodnie z przyjętym powszechnie kanonem norm społecznych,

-          zna swoje prawa i obowiązki,

-          szanuje wartości: prawdę, dobroć, piękno, sprawiedliwość, uczciwość, życzliwość, szacunek, wyrozumiałość,

-          rozumie swoje prawo do pomocy ze strony dorosłych w trudnych sytuacjach,

-          ma poczucie obowiązkowości, odpowiedzialności i wytrwałości decydujące o doprowadzeniu do końca rozpoczętej pracy,

-          potrafi cieszyć się z własnych sukcesów, docenia sukcesy innych, umie z godnością przyjmować porażki,

-          interesuje się otaczającym światem, poszukuje odpowiedzi na nurtujące go pytania.

Program wychowawczy ma na celu poprawę pracy edukacyjnej, uwzględnia potrzeby społeczeństwa przedszkolnego: dzieci, rodziców, środowiska oraz pracowników.

Integruje nauczycieli i rodziców w realizacji celów wychowawczych, ujednolica oddziaływania wychowawcze, kieruje pracę wychowawczą na właściwe tory.

FORMY PRACY

Zadania i zasady zawarte w programie realizowane będą poprzez następujące działania:

-        opracowanie i realizację planu pracy wychowawczo - dydaktycznej w danym roku szkolnym,

-        umieszczanie w planach pracy nauczycieli problematyki dotyczącej kształtowania pozytywnych zachowań dzieci,

-        realizację przez nauczycieli zawartych w planach pracy treści  poprzez zabawy i inne formy aktywizujące działania dzieci i rodziców,

-        opracowanie i realizacja harmonogramu uroczystości przedszkolnych,

-        opracowanie systemu wzmacniania pozytywnych zachowań dzieci,

-        opracowanie planu współpracy z rodzicami i środowiskiem lokalnym,

-        informacje na stronie internetowej przedszkola dla rodziców,

-        realizacja wybranych programów wychowania przedszkolnego,

-        przeprowadzanie z dziećmi zabaw integracyjnych, tematycznych, dydaktycznych, konstrukcyjnych, ruchowych, relaksacyjnych,

-        organizowanie wystawek prac dziecięcych,

-        zaznajamianie dzieci z literaturą dziecięcą,

-        organizowanie zajęć otwartych i warsztatów dla rodziców,

-        uczestniczenie dzieci w uroczystościach przedszkolnych, konkursach, koncertach.

METODY PRACY

• Podające: opowiadanie, pogadanka, historyjka obrazkowa, wiersze, piosenki, praca z obrazkiem, rozmowa
• Aktywizujące: drama, pedagogika zabawy, pokaz, wystawa
• Problemowe: gry dydaktyczne, burza mózgów, inscenizacja
• Praktyczne: ćwiczenia, gry dydaktyczne zabawy intelektualne np. rebusy, rozsypanki, quizy.

Dzieci potrzebują precyzyjnego określenia, co jest dozwolone, a czego nie wolno. Opracowując wspólnie z nimi kodeks postępowania musimy zarówno wspierać i motywować je do przestrzegania obowiązujących norm i zasad, jak również konsekwentnie je egzekwować. Skutecznym środkiem wychowawczym są nagrody i pochwały. Mają one wartość zachęcającą do pracy dla każdego człowieka, a tym bardziej dla dziecka. Uznanie i akceptacja mobilizują do dalszych wysiłków.

Stosowane nagrody:

• pochwała indywidualna,
• pochwała przed całą grupą,
• pochwała przed rodzicami,
• nagroda poprzez sprawianie dziecku przyjemności wybranej przez niego (np. ciekawa zabawka, ulubiona gra dziecka itp.).

Stosowane kary:

• kara naturalna - zadośćuczynienie wyrządzonej krzywdzie, naprawianie szkody,
• dmówienie dzieciom przyjemności,
• czasowe odbieranie przyznanego przywileju,
• „krzesełko do myślenia”- chwilowe wykluczenie dziecka z zabawy w celu przemyślenia swojego postępowania.

EWALUACJA PROGRAMU:

1. Zapisy w dziennikach zajęć.
2. Plany miesięczne.
3. Arkusze obserwacji.
4. Prace plastyczne.
5. Wystawki tematyczne.
6. Udział w konkursach np. „Wiem wszystko o zdrowiu”.
7. Dokumentacja współpracy z rodzicami.

L.p	Zadania główne	Normy postępowania	Zadania szczegółowe
1.	Bądź kulturalny	-używaj form grzecznościowych -nie mów z pełnymi ustami -okazuj szacunek dorosłym -pamiętaj o kulturalnym zachowaniu w trakcie powitań i pożegnań -bądź miły dla innych osób (kolegów, dorosłych) -dbaj o porządek wokół siebie (nie śmieć, sprzątaj po zabawie!) -słuchaj, kiedy inni mówią, mów, kiedy inni słuchają.	-samodzielne podejmowanie prostych obowiązków w domu i w przedszkolu: sprzątanie swoich zabawek, układanie książek, opieka nad swoim zwierzakiem -uwrażliwienie dzieci na potrzeby innych członków rodziny -uczenie się używania zwrotów grzecznościowych w określonych sytuacjach -dostarczanie dzieciom wzorców właściwego zachowania (postawa nauczycielki, postacie z literatury, itp.) -utrwalanie nawyków kulturalnego zachowania się w miejscach publicznych (sklep, autobus, kino) -poszanowanie własności i wytworów pracy kolegów -rozmawianie z dziećmi na temat prostych przepisów savoir-vivru, stosowane ich w sytuacjach codziennych -uczenie się mówienia miłych słów oraz dziękowanie innym za te słowa -przyzwyczajanie dzieci do przestrzegania zasad dotyczących utrzymania porządku i szanowania zieleni w najbliższym otoczeniu (np. papierki wrzucamy do kosza, nie depczemy trawników, itp.).
2.	Bądź koleżeński	-zgodnie baw się z kolegami -szanuj cudzą własność -dziel się z innymi tym, co masz -nie wyrządzaj krzywdy innym (nie wyśmiewaj, nie przedrzeźniaj) -pomagaj tym, którzy tej pomocy potrzebują.	-zawieranie umów z dziećmi dotyczących właściwego zachowania w przedszkolu, konsekwentne ich przestrzeganie -interesowanie się wytworami swoich kolegów, dostrzeganie wysiłku włożonego w ich powstanie, poszanowanie własności i wytworów pracy kolegów -uczenie się właściwego zachowania podczas rozwiązywania zaistniałego konfliktu (używanie zwrotów grzecznościowych, korzystanie z pomocy i doradztwa nauczycielki, zrozumienie tego, co przeżywają inni) -rozumienie, że inni mają takie same potrzeby jak ja: uczestnictwa w zabawach, korzystania z zabawek, spożywania słodyczy (w związku z tym dzielenia się nimi) -słuchanie kolegów pełniących dyżur w grupie, podporządkowanie się ich poleceniom i uwagom -wyrabianie nawyku uprzejmego witania się z kolegami spotykanymi w szatni i na podwórku -sprawianie radości choremu koledze (list, upominek, odwiedziny) -dostrzeganie i przeciwstawianie się przejawom samolubstwa, okrucieństwa, przezywania, dokuczania... -sprawianie radości innym dzieciom, składanie życzeń imieninowych, urodzinowych, wykonywanie dla nich upominków -opiekowanie się nowymi kolegami oraz tymi, którzy tej pomocy potrzebują (rozumienie ich zagubienia, nieporadności).
3.	Kontroluj swoje zachowania	-unikaj krzyku, kłótni -przestrzegaj zawartych umów -oceniaj zachowania, a nie osoby -wyrażaj swoje emocje w sposób kontrolowany -korzystaj z pomocy dorosłych w trudnych sytuacjach -ciesz się sukcesami, przyjmuj z godnością porażki -wystrzegaj się kłamstwa -odróżniaj dobro od zła -mów o swoich uczuciach.	-ustalanie norm i reguł życia w grupie oraz przestrzeganie ich: ▪zgodne zachowanie się podczas zabaw ▪kulturalne włączanie się do zabaw kolegów ▪prawidłowe korzystanie ze sprzętów i zabawek ▪mądre rozwiązywanie zaistniałych konfliktów ▪porozumiewanie się umiarkowanym głosem -ponoszenie konsekwencji łamania przyjętych umów -reagowanie na umówione sygnały np. sygnał kończący zabawę -uczenie dzieci umiejętności określania swoich uczuć, wyrażanie oczekiwań w sposób zrozumiały dla innych -zapoznanie się z bezpiecznymi sposobami rozładowania emocji (np. gryzmolenie po kartce, zgniatanie gazety, darcie papieru) -uczenie właściwego przyjmowania pochwał i krytyki -udział dzieci w inscenizacjach -poznawanie wzorców właściwego zachowania(postawa nauczyciela, postacie z literatury) -rozróżnianie prawdy, fałszu, fantazji, kłamstwa w utworach literackich i w życiu codziennym -postępowania bohaterów bajek i opowiadań -układanie zakończeń historyjek obrazkowych, przewidywanie skutków złego postępowania, wyciąganie wniosków -podejmowanie oceny postępowania własnego i kolegów w konkretnych sytuacjach -systematyczne prowadzenie rozmów, wyjaśnień -uczenie się mówienia o rzeczach miłych, wyrażanie dezaprobaty dla zachowań negatywnych.
4.	Dbaj o bezpieczeństwo	-nie oddalaj się od grupy -nie próbuj nieznanych produktów i potraw nieznanego pochodzenia -informuj dorosłych o swoich dolegliwościach (skaleczenie, złe samopoczucie -pamiętaj o swoim adresie zamieszkania -unikaj niebezpiecznych zabaw i zachowań -zachowaj ostrożność w kontaktach z obcymi -nie zbliżaj się do nieznanych zwierząt -przestrzegaj zasad ruchu drogowego dla pieszych.	-zorganizowanie spotkania z policjantem -ustalanie zasad warunkujących bezpieczeństwo podczas pobytu w przedszkolu (sale, ogród) oraz podczas wycieczek -przestrzeganie zakazu spożywania produktu nieznanego pochodzenia (owoce, rośliny, grzyby, słodycze od obcych osób) -omawianie sposobów postępowania w razie złego samopoczucia, skaleczenia, określonej dolegliwości -zapamiętanie własnego imienia, nazwiska oraz adresu zamieszkania -odgrywanie scenek dramowych, poznanie konsekwencji niebezpiecznych zabaw i zachowań -poznanie niektórych możliwości radzenia sobie w sytuacjach zagrażających własnemu bezpieczeństwu -zorganizowanie spotkania z weterynarzem (omówienie zachowań zwierząt, złe, zdenerwowane, chore...) -dostarczanie wzorców właściwego zachowania w ruchu ulicznym.
5.	Poznaj swoje tradycje rodzinne i narodowe	-kultywuj tradycje swojej rodziny -rozmawiaj z rodzicami o ich pracy -pamiętaj o uroczystościach rodzinnych -bądź dumny z kraju, w którym mieszkasz -szanuj język ojczysty i tradycje narodowe -poznaj piękno swojego kraju, regionu, miasta.	-pobudzanie ciekawości do interesowania się historią i tradycjami swojej rodziny -wzmacnianie więzi rodzinnych poprzez udział rodziców i dziadków w uroczystościach organizowanych w przedszkolu (przedstawienia, zajęcia otwarte, bale...) -prowadzenie rozmów i zajęć dotyczących pracy zawodowej rodziców i dziadków (m.in. zapraszanie ich na pogadanki do przedszkola) -realizowanie tematów kompleksowych dotyczących poznawania zawodów np. strażaka, policjanta, lekarza itp. -w trakcie zabaw, zajęć oraz przy każdej nadarzającej się okazji uświadamianie dzieciom ich przynależności narodowej (jesteśmy Polakami, mówimy po polsku, rozumiemy znaczenie słowa Ojczyzna) -zapoznanie dzieci z barwami narodowymi, godłem, hymnem Polski -pomaganie w orientowaniu się na mapie Polski.
6.	Dbaj o środowisko przyrodnicze.	-opiekuj się roślinami w kąciku przyrody -prawidłowo zachowuj się na łonie przyrody -dokarmiaj ptaki zimą -opiekuj się zwierzętami domowymi -rozumie potrzebę segregowania śmieci -rozumie pojęcie recyklingu -efektywnie wykorzystuj materiały papiernicze -oszczędnie korzystaj z wody -wrzucaj śmieci do kosza -rozumie znaczenie obchodów Dnia Ziemi.	-założenie hodowli roślin w kąciku przyrody -spacery i wycieczki na łono przyrody -zamontowanie karmników  za oknem, w ogrodzie przedszkolnym -spotkanie z leśniczym -wykorzystanie literatury dziecięcej -zbiórka makulatury -gry ekologiczne -pogadanki                -wykorzystywanie odpadów do prac plastyczno – technicznych -teatrzyki -konkursy, quizy -obchody Dnia Ziemi.